Normal Dışı Davranış Nedir?
Normal Dışı Davranış Nedir?
Çoğu zaman çevremizde bazı insanların sergiledikleri davranışlar alışılageldik davranışlardan farklılaşmaktadır.
Genellikle bu davranışlar, davranış bozukluğu, ruhsal bozukluk, ruh sağlığı, anormal davranış, normal dışı davranış gibi genel kavramlar çerçevesinde değerlendirilmektedir. Bu terimlerin içinde normal dışı davranış terimi en geniş kapsamlı olarak kullanılandır. Çünkü bu terim normal kişilerde zaman zaman görülen garip davranışları da içersinde barındırmaktadır.
Normal dışı davranış her zaman için organik bir hastalık olarak görülmemelidir. Ancak "normal dışı"nın ne olduğunu tanımlamak oldukça zordur. Normal dışı davranışlar birçok alanda çoğunlukla intihar, adam öldürme, cinsel saldırı gibi toplum normlarından sapma gösteren farklı örneklerle sunulduğundan davranışsal bozukluklar toplum dışı ya da tehlikeli davranışlarla özdeş olarak anlık hale gelmiştir. Hâlbuki bazı normal dışı davranış şekilleri olağandan farklı ve toplum için tehlikeli olmasına karşılık, bazısı sadece kişinin yaşamı süresince karşılaştığı güçlüklerle etkin bir biçimde baş etmesini engelleyen ve kişiye sıkıntı veren yapıdadır. Bilimsel olarak normal ve normal dışı davranışların ayrımını yapmakta kullanılabilecek temel bir ölçüt bulunmamaktadır. Örneğin insan vücudu yapısı ve işlevleri bilindiğinden fiziksel hastalıkları tanımlayıp ortaya koymak kolaydır. Buna karşılık psikolojik düzeyde temel sayılabilecek normallik kavramına ilişkin bir model bulmak zordur. Akıl hastalıklarını ortaya koymada normal dışı davranışları kategorik yaklaşım ve boyutsal yaklaşım altında incelemek mümkündür. Örneğin bir insanın kilosunun tanımlarken normallik ve anormallik arasında açık bir ayrım bulunmamaktadır ya da bireylere göre değişir. Kişiyi aşırı kilolu, balık etli, normal kilolu, tığ gibi şeklinde kişiden kişiye değişen göreceli bir şekilde kategorilere ayırabiliriz. Benzer şekilde normal dışı davranışın normal davranıştan nicelik anlamında farklılaştığını söylemek mümkündür.
Normal dışı davranışlarla ilgili çeşitli görüşler birbirine karşıt iki temel görüş etrafında toplanır. Birinci görüşe göre toplumun normlarına uyma oranı normali, bu kurallardan sapma oranı ise normal dışını belirlemektedir. Bu görüşü benimseyenler, toplum kabul ettiği sürece belirli bir davranışın normal dışı sayılamayacağını iddia ederler. Bir diğer görüşe göre ise belirli bir oranda toplum kurallarına uyma, toplu halde yaşamak için gereklidir. Bunun karşıtı tutumlar bireyin kendisi ve toplum için zararlıdır. Fakat gerçek normallik ölçütü, toplumun onayı değil, kişinin kendisini iyi hissedebilmesidir. Kendini iyi hissetme yalnızca yaşamı sürdürebilmeyi değil, potansiyelleri ve istekleri gerçekleştirebilmeyi de kapsamaktadır.