Mantıkçı Atomculuk Nedir?
Mantık Nedir?
Düşüncenin düşünceyle doğrulanması bilimi.
Aristoteles, düşüncelerin doğru olup olmadığını denetlemek için bilimsel bir düşünce yöntemi aramış ve doğru düşünmenin kurallarını saptamaya çalışarak Bunlara Yunanca ‘alet’ anlamına gelen ‘organon’ adını vermiştir. Aristoteles’e göre mantık kuralları doğru düşünmenin aletleridir. ‘Biçimsel mantık’ denilen mantık, Aristoteles’in kurduğu mantıktır.
Mantık bilimi yüzyıllardır çeşitli düzenlemelerden geçtiği halde hep Aristoteles’in tanımına uygun ve biçimsel kalmıştır; çünkü düşüncenin gene düşünceyle doğrulanabileceği iddiasındadır. Oysa düşünce ancak pratikle doğrulanabilir, kuramı denetleyen ve doğru olup olmadığını ortaya koyan eylemdir.
Biçimsel mantık şu üç ilkenin üstüne kurulmuştur:
Özdeşlik ilkesi: Bir şey kendisinin aynısıdır.
Çelişmezlik ilkesi: Bir şey hem doğru hem yanlış olamaz.
Üçüncü durumun olanaksızlığı ilkesi: Bir şey ya doğru ya yanlıştır, üçüncü bir olanak yoktur.
Eytişimsel (diyalektik) mantık, eytişimsel özdekçiliğe mantık açısından verilen bir addır ve eytişimin, doğanın ve tarihin olduğu kadar, düşünmenin de genel yasalarının bilgisidir. İnsan, doğayı ve tarihi, ancak doğanın ve tarihin işleyiş yasalarıyla işleyen bir düşünceyle kavrayabilirdi. İnsanın bizzat kendisi de doğanın ve tarihin(toplumun) bir parçasıdır. İnsan, düşüncesiyle doğayı ve tarihi biçimlendirmemiş, tersine düşüncesi, doğayla ve tarihle biçimlenmiştir. (Doğa ve tarih(toplum) insanı, düşünceyi biçimlendirir, insan, düşünce de doğa ve tarihi(toplumu) biçimlendirir. Diyalektik bir birlik olarak karşılıklı etkileşirler N.) Düşüncesini doğaya ve tarihe etkin kılabilmek için, doğayı ve tarihi kavraması gerekir.
‘’Mantığın yasaları, nesnel gerçekliğin, insanın öznel bilincinde yansımasının yasalarıdır’’.
Eytişimsel mantığın temel görevi; devimi, değişmeyi, nesne ve olayların sürekli gelişmelerini insansal kavramlarla dile getirmektir. Eytişimsel mantık, düşüncenin mantıksal gelişmesiyle nesnenin tarihsel gelişmesi arasındaki ilişkiyi saptar.