İnsanüstü Nedir?
İnsanüstü Nedir?
Nietzsche’nin ileri sürdüğü idealist kavram.
Friedrich Nietzsche (1844-1890), evrimsel doğalaşmanın insanla durduğunu ve artık bundan sonra daha çok doğalaşmak gerekmeyeceğini ileri süren Friedrich Hegel’e karşı evrimin insanüstüne yöneldiğini savunmuştur: Maymuna karşı insan neyse, insana karşı insanüstü odur, der ve Zerdüşt Böyle Dedi adlı yapıtında bu deyimini şöyle açıklar: "Siz solucandan insana kadar yol aldınız ve içinizde birçok şey hala solucandır. Ben size insanüstünü öğretiyorum. İnsan, aşılması gereken bir olgudur. Onu yenin ve yeryüzünün amacı olan insanüstüne yönelin. Yeryüzüne bağlı kalın ve öte dünya umutlarından söz edenlere kanmayın. Tanrı ölmüştür. Şimdi, korkunç olan, yeryüzüne karşı günah işlemektir. Eğer tanrılar var olsaydı ben (insan) Tanrı olmaya nasıl katlanırdım? Siz, kendiniz, yaratıcısınız ve insanüstünü yaratacaksınız. Büyük kurtuluşunuz bu yaratıcılığınızdadır. Ey insan kardeşlerim, sizler belki insanüstü olmayacaksınız ama, insanüstünün yaratıcısı olacaksınız. Dünya dediğiniz şeyi siz yaratmalısınız. O sizin aklınız, sevginiz, düşünceniz ve eyleminiz olmalı. Parçalayınız kardeşlerim, eski levhaları parçalayınız. İşte size bu değer levhasını gösteriyorum. Babalarınızın çocukları olmak günahını çocuklarınızın babaları olmakla temizleyin..."
Kökleri Fichte’de bulunan bu felsefe, olumsuz yönlerinin gelişmesiyle varoluşçuluk vb. gibi çağdaş düşünce akımlarını meydana getirdikten başka, sonunda Alman Nazizmini doğurmuştur. Niezsche, yeryüzünün efendisi olacak yönetici bir ırk gerektiğini ve Almanya’ya Yahudi akımının durdurulması kanısında olduğunu söyler. Törebilimi aristokrattır, "İyi bir aileden doğmadıkça hiçbir ahlaklılık mümkün değildir, insanın her ilerleyişi aristokratik toplumdan gelir". der. İnsanüstü ereği, Nietzsche’nin deyimiyle aynen, "Milyonlarca salağı ortadan kaldırarak geleceğin insanını kalıba dökmek’tir. Ve "Bütün bir ulusun yoksulluğu bir insanüstü’nün acı çekmesinden daha az önemlidir". Nietzsche’nin halk yığınlarına karşı tutumu, yaratmak istediği insanüstü’lerin tutumu gibidir; gerçekte "milyonlarca salak" deyimiyle nitelediklerine, amaçlarına koşmak istediği zaman, "ey insan kardeşlerim!" diye seslenir ve onların insan olduklarını, ancak onlardan hizmet beklediği zaman hatırlar. Yarım yüzyıl sonra, onun felsefesinin ürünü olan insanüstü Hitler de aynını yapacaktır. Nietzsche, Hıristiyanlığa karşı olduğu kadar, onun deyimiyle "milyonlarca salağı" insan etmek isteyen toplumculuğa da karşıdır. Ona göre toplumculuk, "milyonlarca salağı" insanüstülere karşı çıkarmaktır. Oysa "milyonlarca salak" öğretimden yoksun bırakılmalı, birçok gerçekleri bilmemeli ve insanüstü’lere kölelik etmelidir.