Davranışçılık(Behaviorism) Nedir?
Davranışçılık (Behaviorism) Nedir?
Davranışları inceleyen ruhbilim.
Amerikan ruhbilimcisi John Watson (1878-1958), pozitivizm ve pragmatizmi ruhbilime uygulayarak, ruhbilimin bir davranış'lar bilimi olduğunu ileri sürmüştür. Ona göre ne özdeği algılayan duyu ve ne de düşünceyi gerçekleştiren ruh gözlenemez, ancak kaslar ve salgı bezlerinin gerçekleştirdiği davranış'lar gözlenebilir. Nesnellik ne duymakta ne de düşünmektedir, ancak davranmak'tadır. Pozitivist ve pragmatist görüşe uygun olarak nesnel bir ruhbilim elde etmek istiyorsak (ki bu durumda artık ruhbilim'in ruh'luğu kalmıyor ve behaviourisme oluyor) içsel değerler olan duyguları ve düşünceleri değil, dışsal değerler olan davranış'ları incelemeliyiz. Daha açık bir deyişle, insanların ne duydukları ve ne düşündükleri önemli değil, ne yaptıkları önemlidir. Bu konuda yaptığımız incelemeler bize gösterecektir ki insan davranışıyla hayvan davranışları arasında bir aşama ayrılığı yoktur. Örneğin bir tehlikeden insan da kaçar, hayvan da kaçar.
Her iki davranış aynıdır ve insan zekası bu davranışta hiçbir rol oynamamaktadır. Öyleyse önemli olan ne özdeksel algı ne de bilinçsel ruhtur, sadece davranış'tır. Davranış, çevreye uymak için yapılan bir eylemdir. Pozitivist ve pragmatist Watson'a göre bilim, ancak gözlenebilen olgular'la uğraşabilir. Örneğin yaşanan bir heyecanın bilinçsel özelliği önemli değildir, organizmadaki tepkisel özelliği önemlidir. Bir hayvanın kızdığını davranışından anlarız, onun bilincini inceleyemeyiz. İnsan da, bu bakımdan, hayvandan hiç de farklı değildir. Kişisel bilincinde neler olup bittiğini bilmeyiz, davranışını bilebiliriz. Davranışçılık böylece us'u, bilinç'i, duyu'yu ve soyaçekim'i yadsımakta ve sadece olgucu bir alanda gözlemler yapmakla yetinmektedir.